Kilo wody pod stopą

Aleksandra i po Aleksandrze… Zostały fale i to jakie!

  • 15.12.2014 2223

Przyglądając się sztormowym warunkom na Północnym Atlantyku łatwo o zachłyśnięcie się hiper, mega i innymi ach i ochami. O rekordach, które Aleksandra (nie) pobiła pisałem w poprzednim wpisie. Prawda jest jednak taka, ze jeżeli głęboki niż działa na danym obszarze odpowiednio długo, powoduje zafalowanie i to na nie powinniśmy zwrócić uwagę.

Jeżeli chodzi o zafalowanie mamy kilka wielkości opisujących fale.

  1. Wysokość fali – to różnica pomiędzy poziomem najwyższego i najniższego punktu fali (czyli między wierzchołka fali i doliny fali). O wysokości jeszcze będzie.
  2. Długość fali – to odległość między dwiema sąsiednimi dolinami albo dwoma grzbietami fali.
  3. Okres fali – to czas potrzebny na przejście grzbietu fali o jedną długość fali
  4. Prędkość fali – to odległość którą przebywa dany punkt fali (na przykład wierzchołek, dolina itd.) w jednostce czasu. Jest to nic innego jak długość fali podzielona przez okres fali.

Gdy fala wkracza na płytką wodę zmniejsza się jej długość i prędkość. Jednocześnie fala skręca w taki sposób, że przy brzegu fale biegną równolegle do wybrzeża (refrakcja czoła fali). Przy czym wysokość fal się nie zmienia ale stają się one bardziej strome. Dopiero gdy fala wkroczy na wodę o głębokości równej 1,5 wysokości fali gwałtownie wzrasta wysokość fali, a cząstki wody w podstawie fali ulegają zahamowaniu i fala się załamuje. Nacisk wywierany przez taką falę jest równy od kilkudziesięciu do kilkuset ton na metr kwadratowy.

Wróćmy na chwilę do wysokości fali. Parametrem który się podaje najczęściej to wysokość fali znaczącej (significant wave height – SWH) – czyli jednej trzeciej obserwowanych fal. Ta wielkość jest łatwa do zaobserwowania z pokładu. Ale to oznacza, że średnia wysokość fal jest większa od SWH, a z kolei wysokość maksymalna jest większa od średniej. Czy to oznacza, że na morzu spotykasz same potwornie wysokie fale? Nie. Bo mamy jeszcze statystyczny rozkład wysokości fal – rozkład Rayleigh’a. Na przykład: jeżeli SWH to 10m, 1/10 fal będzie wyższa od 10,7m, 1/100 będzie wyższa od 15,1m a 1/1000 będzie wyższa od 18,6m.

Statystyki falTo skoro już wszystko wiemy o wysokościach fal i ich rozkładzie, możemy zerknąć na niż Aleksandra. Jeżeli chodzi o falowanie, na Morzu Irlandzkim nie zostały przekroczone rekordowe wartości maksymalnej wysokości fali (Hmax) ze stycznia 2014. Boja pomiarowa M34 zanotowała natomiast rekordową wysokość fali znaczącej SWH – 15,7m przy pojedynczych falach dochodzących do 21,5m (Hmax). Oczywiście takie fale musiały spowodować niesamowitą falę martwą, która u wybrzeży Portugalii pokazała swoje pełne oblicze. I oczywiście znaleźli się goście, którzy na tych falach surfowali…

Worlds biggest wave ever surfed | Nazaré – Praia do Norte from Popular Jump on Vimeo.